Η δημιουργία του λιμένα Κυλλήνης ξεκίνησε πριν από το 1887 οπότε κατασκευάστηκε με φυσικούς ογκόλιθους το αρχικό τμήμα του προσήνεμου μώλου μήκους περίπου 250 μέτρων με κατεύθυνση προς τα ΒΑ και σχεδόν κάθετο προς την ακτή. Κατά τα έτη 1882 – 1892 ο μώλος επεκτάθηκε κατά άλλα ~ 350 μέτρα εκ των οποίων τα ~ 100 μέτρα κατ’ επέκταση των αρχικών 250 μέτρων των κάθετων προς την ακτή, τα δε υπόλοιπα ~ 250 μέτρα δημιούργησαν το πρώτο τμήμα της κάμψης του μώλου προς τη ΝΑ κατεύθυνση. Η επέκταση αυτή έγινε με κατακόρυφα εκατέρωθεν μέτωπα με δύο εφαπτόμενες σειρές από τεχνητούς ογκόλιθους. Οι χρησιμοποιηθέντες τεχνητοί ογκόλιθοι είχαν διαστάσεις : μήκος 3,50 μέτρα και ύψος 1,50 μέτρα. Κάθε στήλη τεχνητού ογκόλιθου αποτελέστηκε από τρεις επάλληλους τεχνητούς ογκόλιθους ώστε το σώμα του μώλου είχε διαστάσεις 7 μέτρα πλάτος και 4,50 μέτρα ύψος. Οι παραπάνω τεχνητοί ογκόλιθοι εδράσθηκαν επάνω σε πρίσμα από φυσικούς ογκόλιθους Α΄ και Β΄ κατηγορίας που διαστρώθηκε επί του φυσικού πυθμένα μέχρι το βάθος των – 4,50 μέτρων. Η κατασκευή του μώλου συμπληρώθηκε με ανωδομή από σκυρόδεμα πάνω στους τεχνητούς ογκόλιθους προς το εξωτερικό μέρος της οποίας δημιουργήθηκε προφυλακτήριος τοίχος μέχρι τη στάθμη των 2,50 μέτρων.
Τόσο στο αρχικό από φυσικούς ογκόλιθους τμήμα του μώλου όσο και κυρίως στο τμήμα που κατασκευάστηκε στη συνέχεια με τεχνητούς ογκόλιθους δημιουργήθηκαν κατά καιρούς αρκετά σοβαρές ζημιές από την προσβολή τους από ισχυρούς κυματισμούς με σημαντικότερες αυτές που έγιναν το έτος 1930.
Στη ρίζα του προσήνεμου μώλου και κάθετα προς τα εσωτερικά κρηπιδώματα εξυπηρέτησης των Ε/Γ και Ο/Γ πλοίων, προϋπήρχε προβλήτας μήκους περίπου 70 μέτρων και πλάτους 25 μέτρων με ΝΑ κατεύθυνση. Υπό την προστασία του παραπάνω προβλήτα είχε δημιουργηθεί προς την εσωτερική πλευρά ένας λιμενίσκος με δύο αβαθή παραλιακά κρηπιδώματα και έναν υποτυπώδη υπήνεμο μόλο, στον οποίο καταφεύγει η πληθώρα των αλιευτικών και λοιπών μικρών σκαφών της περιοχής. Η εσωτερική πλευρά του προβλήτα, που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο και στην οποία προσδένουν αλιευτικά σκάφη, είναι κατασκευασμένη με κρηπίδωμα κατακόρυφου μετώπου από τεχνητούς ογκόλιθους που εδράζονται σε στάθμη περίπου – 4 μέτρα. Αντίθετα, τα κρηπιδώματα της εξωτερικής πλευράς είναι εντελώς αβαθή κατασκευασμένα με μία ανωδομή σκυροδέματος επάνω σε λιθορριπές. Σε αυτά τα δύο κρηπιδώματα είχε κατασκευαστεί ένας αναβαθμός (σκαλοπάτι) ώστε στο χαμηλότερο αυτό ύψος έναντι του περιβάλλοντος χώρου στάθμης περίπου + 1,50 μέτρα να μπορούν να πλησιάζουν και να δένουν τα αλιευτικά. Τέλος, η μικρή αυτή λιμενολεκάνη του τότε λιμενίσκου προστατευόταν από τη ΝΑ πλευρά με μία ακανόνιστη γλώσσα επίχωσης με λίγα φυσικά πετρώματα που λειτουργεί σαν υπήνεμος μώλος.
Όσον αφορά την διαχείριση του λιμένα ήδη από το έτος 1938 δημιουργήθηκε φορέας με την επωνυμία Λιμενικό Ταμείο Κυλλήνης, ο οποίος ανέλαβε την ανάπτυξη και την διοίκηση του, έως και το έτος 2003.
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, έλαβαν χώρα εργασίες για την αποκατάσταση των ζημιών που έγιναν από το έτος 1930 – όπως προαναφέρθηκε – και συγκεκριμένα πέρα από την επαναφορά στη θέση τους των μετακινηθέντων τεχνητών ογκολίθων, κρίθηκε αναγκαίο να θωρακιστεί όλη η εξωτερική πλευρά του μώλου με πρίσμα από μεγάλους φυσικούς ογκόλιθους με σύγχρονη υπερύψωση του προφυλακτήριου τοίχου. Η γενόμενη θωράκιση με φυσικούς ογκόλιθους ενισχύθηκε αργότερα με την τοποθέτηση στο εξωρράχιο του πρίσματος των φυσικών ογκολίθων, ειδικών τεχνητών ογκολίθων από σκυρόδεμα σχήματος «ΟΚΤΩ» (8-άρια).
Το προς ΝΑ σκέλος του προσήνεμου μώλου, που αποσκοπεί στη δημιουργία μίας αρκετά ευρείας λιμενολεκάνης, επεκτάθηκε κατά ~ 60 μέτρα κατά την περίοδο του 1993, ενώ το έτος 1998 αποπερατώθηκε περαιτέρω επέκταση του μώλου κατά άλλα 85 μέτρα. Με τις προαναφερθείσες επεκτάσεις το συνολικό μήκος του προς ΝΑ σκέλους του μώλου έχει φτάσει περίπου τα 400 μέτρα. Εσωτερικά του προς ΒΑ αρχικού σκέλους του προσήνεμου μώλου έχει γίνει μία ευρεία διαπλάτυνση με την κατασκευή παράλληλα προς αυτό και σε απόσταση ~ 80 μέτρων, νέων κρηπιδωμάτων μεγάλου βάθους ( – 8,50 μέτρων) όπου προσεγγίζουν τα επιβατικά Ο/Γ πλοία.
Συνοπτικά, στο λιμένα Κυλλήνης κατασκευάστηκαν τα τελευταία έτη :
- Αρχικά, το έτος 1998, έγινε μία επέκταση των κρηπιδωμάτων των εσωτερικών έργων του καθέτου προς την ακτή σκέλους του προσήνεμου μώλου στα οποία προσεγγίζουν τα Ε/Γ – Ο/Γ πλοία, κατά μήκος 85 μέτρα. Τα κρηπιδώματα αυτά, βάθους – 8,60 μέτρων επεκτάθηκαν το έτος 1999 φτάνοντας σε απόσταση 30 μέτρων από το άλλο σκέλος του προσήνεμου μώλου, αφήνοντας αδιαμόρφωτη την περιοχή της γωνίας επειδή η τελική διαμόρφωσή της ολοκληρώθηκε αργότερα με το έργο της κατασκευής του κρηπιδώματος κρουαζιεροπλοίων.
- Έπειτα, πραγματοποιήθηκε μία ευθύγραμμη επέκταση του προσήνεμου μώλου (του σκέλους παράλληλα προς την παραλία) μήκους 145 μέτρων και εν συνεχεία με κάμψη προς Νότια κατά 15ο το τελευταίο τμήμα του μήκους 200 μέτρων μέχρι και το ακρομώλιο. Με αυτή την επέκταση του προσήνεμου μώλου, δημιουργήθηκε μία ευρεία λιμενολεκάνη στην οποία μπορεί να εγγραφεί ένας κύκλος ελιγμών των πλοίων διαμέτρου 360 μέτρων.
- Κατασκευάστηκε το κρηπίδωμα κρουαζιεροπλοίων βάθους – 10,60 μέτρα το οποίο έχει μήκος 250 μέτρα και ξεκινώντας υπό γωνία περίπου 105ο από τα κρηπιδώματα Ε/Γ – Ο/Γ ακολουθεί γραμμή παράλληλη προς τον προσήνεμο μώλο, του οποίου αποτελεί τη νέα εσωτερική κρηπίδωση σε απόσταση 50 μέτρα από αυτόν. Η διαπλατυσμένη αυτή περιοχή ήταν απαραίτητη για την αντιμετώπιση της όλης διακίνησης και εξυπηρέτησης επιβατών και οχημάτων που θα προκύψει από την πλεύριση κρουαζιεροπλοίων στο κρηπίδωμα αυτό.
- Επέκταση του προβλήτα που προϋπήρχε κατά 195 μέτρα περίπου. Πίσω από τον επεκτεινόμενο προβλήτα, που έχει αποκτήσει ένα συνολικό μήκος περίπου 265 μέτρων, δημιουργήθηκε ο νέος μεγάλος αλιευτικός λιμένας. Εκτός της επέκτασης, πραγματοποιήθηκε και τμηματική διαπλάτυνση του υπάρχοντος προβλήτα ώστε να αποκτήσει πλάτος 30 μέτρων. Ο επεκτεινόμενος προβλήτας προορίζεται να εξυπηρετήσει τις πλευρίσεις εμπορικών πλοίων που καταπλέουν και γι’ αυτό χαρακτηρίζεται ως «εμπορευματικός λιμένας». Με το συνολικό μήκος των περίπου 265 μέτρων που απόκτησε, έδωσε τη δυνατότητα για ταυτόχρονη πλεύριση στην εξωτερική του πλευρά δύο ή ακόμη και τριών μεγάλων πλοίων. Το πλάτος των 30 μέτρων επιτρέπει τη διακίνηση και τους ελιγμούς φορτηγών αυτοκινήτων παραλαβής ή προσκόμισης εμπορευμάτων.
- Για την εξυπηρέτηση της ανέλκυσης στη στεριά των σκαφών για συντήρηση ή επισκευή τους, κατασκευάστηκε ένα κεκλιμένο επίπεδο (γλίστρα) κοντά στην υπάρχουσα προβλήτα.
- Επίσης κατασκευάστηκαν τρεις ράμπες πρόσβασης Ε/Γ – Ο/Γ πλοίων οι οποίες έχουν διαστάσεις περίπου 10 μέτρα μήκος και πλάτος και βρίσκονται στο κάθετο προς την ακτή σκέλους του προσήνεμου μώλου.
Σήμερα το λιμάνι της Κυλλήνης είναι το μεγαλύτερο λιμάνι σε ακτοπλοϊκή επιβατική κίνηση στο Ιόνιο και το 3ο στην Ελλάδα.
Διακινεί σε ετήσια βάση 1,5 εκατομμύριο επιβάτες και περισσότερα από 450.000 οχήματα.